Skip to main content
Tax

Over (o.a.) villavennootschappen en BBI-belastingcontroles

By 2 december 2021april 20th, 2022No Comments

over-oa-villavennootschappen-en-bbi-belastingcontroles-warfid-waregem-accountancyU kent de problematiek: de fiscus houdt er niet van dat u uw mooie villa in een vennootschap aanhoudt en u zich privé laat belasten op een voordeel alle aard (dat ze daar weliswaar zelf voor uitgevonden heeft) om dat gebruik te “compenseren”. Af en toe kregen kregelige controleurs de “toets der billijkheid” strenger dan wij als fiscalisten, en u als ondernemers, leuk vonden. Het einde van de “villavennootschappen” en de “lustappartementen aan zee” werd aangekondigd met dezelfde stelligheid waarmee ze ons het Rijk der Vrijheid inzake COVID voorspiegelden. Maar net zoals dit laatste een fata morgana bleek, is ook het einde van de villavennootschappen nog niet nabij. Het Hof van Beroep van Gent stelt namelijk paal en perk aan de opgeld makende theorie van het proportionaliteitsbeginsel. Dat laatste houdt in dat kosten van woningen door de fiscus mogen verworpen worden als er in de vennootschap proportioneel meer kosten zitten betreffende die woning dan het bedrag van het voordeel alle aard. Sommige ijverige ambtenaren lazen dit natuurlijk als vrijgeleide om te gaan poneren: “alle kosten die hoger zijn dan het VAA, kan ik verwerpen”.
Het Hof van Beroep stuurt zo’n redenering naar waar ze thuishoort: het rijk der fabelen. Dit arrest is een heel krachtig wapen voor alle ondernemers die een woning in hun vennootschap aanhouden tegen overdrijvende belastingcontroleurs. Voor de stoutste wezels onder u: neen, dit is geen bazooka die zal maken dat alle liederlijke overdrijvingen ook onaantastbaar worden. Waar we pleiten voor billijkheid langs de kant van de fiscus, doen we dat eigenlijk ook langs de kant van de belastingplichtigen: alle onevenwichten zijn gedoemd te verdwijnen, dus hou het redelijk aub…

Maar uiteraard lezen we graag dat al te voortvarende fiscale ambtenaren teruggefloten worden. En we moeten wel op onze qui-vive zijn: de BBI pestte een transportonderneming zelfs bijna kapot in een zaak van bestuursbezoldigingen. De BBI vond die in casu te hoog, de onderneming niet, de BBI taxeerde en legde beslag op de bankrekeningen waar veel grotere bedragen op stonden dan dewelke de fiscus claimde. Niet billijk denkt u, wij ook; gelukkig de rechter ook. Fiscus kwaad: dan maar grote aanslagen in de vennootschapsbelastingen gestuurd naar die ondernemers op basis van eerder niet zo verdedigbare beweringen: “Dat zal ons groot beslag dan wel rechtvaardigen zeker?” zullen die wellicht gedacht hebben. Bedrijf, en rechter daarna, weer niet akkoord. Neemt de fiscus dan wel een hypotheek op de onroerende goederen zeker? En dit op basis van het recht van de overheid om wettelijk hypotheken te nemen. Uiteindelijk stelt de rechtbank (lees en huiver mee): “Dit getuigt van een totaal misplaatste vorm van foutief overheidshandelen en een kennelijk onstuitbare drang tot willekeur en machtsmisbruik.” Uiteindelijk krijgt het bedrijf over de hele lijn inhoudelijk gelijk. De rechter acht de zaak echter niet strafrechtelijk strafbaar, dus “knevelarij” wordt hier niet weerhouden. We wensen niemand een strafproces toe, we wensen wel sommige fiscale ambtenaren wat meer billijkheidsgevoel toe…

Tweede gevalletje: de fiscus kopieert alle computerschijven van de belastingplichtigen in kwestie én leest gretig de communicatie tussen die laatsten en hun advocaten. Dat die inhoud onderworpen is aan het beroepsgeheim van de advocaten, deert de ambtenaren niet: “de wet, is dat niet iets voor anderen en niet voor ons?” zullen die wellicht gedacht hebben. Heel de dovemansdiscussie moet gevoerd worden tot voor het Hof van Beroep in Antwerpen dat uiteindelijk stelt dat het dossier moet uitgezuiverd worden voor alle zaken die de fiscus niet mocht inkijken. U vindt dit logisch? Wij eigenlijk ook, maar er bestaat ook zoiets als een Antigoon-doctrine die als volgt ruwweg kan samengevat worden: “onrechtmatig verkregen bewijs mag toch gebruikt worden indien het misbruik om de informatie te verkrijgen niet verschrikkelijk de spuigaten uitloopt”. Hopelijk worden door dit arrest toch weer een aantal bakens verzet richting billijkheid… En weet: ook wij als accountant hebben een beroepsgeheim dat te respecteren valt.

De laatste om het af te leren: iets wat een atoombom zou geweest zijn in de wereld van vastgoedontwikkeling. Een projectontwikkelaar realiseert een gebouwencomplex en vindt huurders ervoor en beslist dan de aandelen van het Special Purpose Vehicle met een aanzienlijke (niet-belaste gezien aandelentransactie) meerwaarde te verkopen aan investeerders. Schering en inslag in die wereld. Wat zegt de BBI? “Vooreerst: dat is allemaal opgezet spel om een gewone verkoop te camoufleren, dus er moet BTW komen op de meerwaarde; vervolgens: er moeten uiteraard belastingen komen op de meerwaarde en tenslotte: omdat ge allemaal zo stout zijt, krijgt ge een fraude-boete van 200% aangesmeerd.” Met zo’n factuur kunt ge de Noordzee droog leggen, geloof ons vrij. Het Antwerpse Hof van Beroep keft de BBI in haar kot en verklaart de hele aanslag prullenbakwaardig. In het andere geval zou de aardverschuiving niet te overzien geweest zijn…
Moraal van dit verhaal: onredelijkheid bij een aantal fiscale ambtenaren is misschien een gevaarlijker virus dan de omikronvariant van COVID-19…

Auteur: Jan Baert (27 november 2021)