Skip to main content
Legal

Redelijkheid versus fiscus: 3-0!

By 3 oktober 2023No Comments

Redelijkheid-versus-fiscus-3-0-warfid-accountancy-boekhouder

We konden onze lol niet op bij het lezen van 3 recente uitspraken van onze Belgische Rechtbanken.

Een eerste zaak betrof een natuurlijke persoon die aandelen verkocht had en op de meerwaarde belast werd. Dat is, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, wel degelijk belastbaar (behoudens wanneer die verkoop kadert in een normaal beheer als “goede huisvader”, tegenwoordig “voorzichtig en redelijk persoon” te noemen), dus daar viel deze belastingplichtige niet over. Wél vond hij het niet kunnen dat de kosten die hij opgelopen had om die meerwaarde te behalen, niet mochten afgetrokken worden om aldus enkel de netto meerwaarde te belasten. Het Grondwettelijk Hof heeft de fiscus nu teruggefloten en dit toegestaan. Dat kan al een slok op een borreltje schelen, maar dit opent vooral de deur naar het in rekening brengen van minwaarden op aandelen voor iemand die zeer regelmatig aandelen verhandelt!

Een tweede zaak wordt ons geschonken door het Hof van Beroep van Gent inzake het ter beschikking stellen van woningen/appartementen/leuke optrekjes/… van een vennootschap aan haar bestuurder(s). Deze stellingenoorlog duurt al jaren, maar het laatste decennium haalde de fiscus al eens haar slag thuis wanneer een onderneming de Rechtbank niet kon overtuigen dat er extra speciale prestaties waren die deze extra vergoeding (wanneer er plots een appartement aan de kust of een chalet in de Ardennen bijkwam) in het kader van een gedetailleerde verloningspolitiek kon verantwoorden. Tussen de lijnen leest u dus: werd er hieraan wat inkt verspild in de vennootschapsverslaggeving en waren de resultaten van de onderneming goed én liefst stijgend, dan haalde de fiscus meestal wel bakzeil. Maar dit nieuwe Arrest van het Hof van Beroep van Gent zegt dat dat allemaal niet ter zake doet: de fiscus heeft zich niet te moeien met de verloningspolitiek voor werkelijke prestaties van een onderneming en dat wél doen houdt een, verboden, opportuniteitsoordeel in… Een rare zin om te zeggen wanneer buiten de vogeltjes hun valiezen aan het pakken zijn om zuidwaarts te gaan trekken: de eerste zwaluw maakt de lente niet; maar toch is dit een nieuwe tijding die we u niet konden onthouden…

Een derde zaak is een pak minder lollig, maar biedt een fiscale troost en betreft onze vrienden van VLABEL. Zij worden namelijk vrij kregelig bij het feit dat sommige mensen onder ons al eens het volgende zouden durven doen. Stel: u bent getrouwd en u krijgt slecht nieuws van de dokter in verband met uw levensverwachting. U beslist om uw huwelijksvermogensregeling te wijzigen: wat u in onverdeeldheid hebt met uw echtgeno(o)t(e), beslist u over te brengen naar haar/zijn eigen vermogen. Bij uw overlijden valt dit dus niet meer aan te treffen in uw nalatenschap en dus hoeft er daar geen erfbelasting op betaald te worden. Dat kan een serieuze besparing zijn vergeleken met de situatie waarbij de helft van waar jullie een hele leven voor gezwoegd hebben, nog van u is en dus wél de taxatie ondergaat… Op zich wel logisch dat VLABEL dit een beetje grof vindt. Het Hof van Cassatie zegt nu echter dat dit allemaal wél koosjer is als de herverdeling tenminste gebeurt bij leven (en dus niet bij het overlijden), want de wet zegt dat wanneer uw helft door de werking van uw huwelijkscontract naar de andere partner overgaat bij uw overlijden er dan wél erfbelasting moet betaald worden; maar dus niet wanneer dat al eerder gebeurt. En dan gaan stellen, zoals VLABEL doet, dat de wet eigenlijk ook bedoelt dat je dat niet net voor het overlijden mag gaan doen, dat is iets lezen in de wet dat er niet staat en dat is nu eenmaal iets dat ze bij VLABEL weliswaar héél goed kunnen, maar in een rechtstaat helemaal niet mogen. “Dura lex, sed lex” betekent “ de wet is hard, maar dat is nu eenmaal de wet”, maar er geldt in een aantal gevallen dus ook “de wet is zacht, maar dat is nu eenmaal de wet” of, en dat is geen eigen flauw verzinsel: “geen belasting zonder wet” en “in dubio contra fiscum”…

En dan nog een geluk dat Jean-Marie Dedecker de N-VA-lijst in West-Vlaanderen trekt: ’t had Bart De Wever moeten zijn, deze hele bijdrage ware misschien in het Latijn geweest…

Auteur: Jan Baert (29 september 2023)