Beleggen via fiscale levensverzekeringen wordt aanzien als een vorm van pensioensparen binnen de 3de pensioenpijler en kan op lange termijn interessant zijn, zeker indien u optimaal kan genieten van de belastingvermindering via uw aangifte personenbelasting. Onze minister van Financiën, Vincent Van Peteghem, zou vanaf 2024 het fiscaal voordeel echter willen afschaffen. Hoog tijd dus om te bekijken of een dergelijke levensverzekering voor u al of niet opportuun is.
Met het fiscale lange termijnsparen kan u jaarlijks tot € 2.350,00 beleggen in een spaar of beleggingsverzekering. Op de betaalde premies kan u een belastingvermindering genieten van 30% via uw aangifte personenbelasting. Minister van Peteghem zou dit voordeel dus willen afschaffen voor nieuwe contracten die vanaf 2024 worden afgesloten. Reeds bestaande contracten zouden van het voordeel kunnen blijven genieten. Maar tussen voornemen en gestemde wet is er nog een lange weg te gaan ….
Sparen voor uw pensioen onder de vorm van een levensverzekering
Heel wat mensen opteren om een levensverzekering af te sluiten als er ruimte vrijkomt in de fiscale korf dewelke nu een fiscaal voordeel oplevert onder de vorm van een belastingvermindering via hun aangifte personenbelasting. In de jaren dat zij hun woning afbetaalden, konden zij immers de kapitaalaflossingen (en soms de intresten) van hun hypothecaire lening in aftrek brengen, wat hun aldus een mooi fiscaal voordeel opleverde. Daardoor konden zij vaak een mooi bedrag “terugtrekken” van Vadertje Staat en bijgevolg kon de pret niet op.
Wanneer de gezinswoning dan eindelijk is afbetaald, gaan de meesten op zoek naar alternatieven om toch maar zo weinig mogelijk personenbelasting te moeten betalen. Vaak wordt hen dan aangeraden om een fiscale levensverzekering af te sluiten. Van de betaalde premies kan immers 30% gerecupereerd worden via de aangifte personenbelasting. In de praktijk is dat meestal nog iets meer aangezien er daardoor ook minder aanvullende gemeentebelasting zal verschuldigd zijn.
De maximale premie die in aanmerking komt voor de belastingvermindering voor het lange termijnsparen bedraagt voor inkomstenjaar 2023 € 2.350,00. Meer dan dit bedrag storten heeft dus absoluut geen zin aangezien het surplus geen fiscaal voordeel oplevert. Maar vaak is dat bedrag van € 2.350,00 echter ook al te veel aangezien de maximale premie die u fiscaal een belastingvermindering oplevert, afhankelijk is van uw zogenaamde “fiscale korf”.
Hoe berekent u uw fiscale korf?
Hoeveel u fiscaal exact in mindering kan brengen, wordt in eerste instantie bepaald door de
hoogte van uw fiscale korf. De ruimte die (nog) beschikbaar is binnen uw fiscale korf hangt af
van uw netto beroepsinkomen en wordt als volgt berekend:
- 15% van de eerste schijf van € 1.960,00
- en 6% op het saldo
met een maximum van € 2.350,00 voor inkomstenjaar 2023.
Deze begrenzing geldt voor alle kapitaalaflossingen (en intresten wanneer u kan genieten van de woonbonus) en levensverzekeringen samen, uitgezonderd de persoonlijke bijdragen van de groepsverzekering die via de werkgever is afgesloten. Indien er nog een (oude) hypothecaire lening lopende is voor uw woning (of tweede verblijf), dan zal de fiscale korf meestal reeds volledig zijn opgevuld door de kapitaalaflossingen (en intresten wanneer u kan genieten van de woonbonus) en zal de premie voor een levensverzekering u geen bijkomend belastingvoordeel meer opleveren. Zeker indien u uw woning vóór 1 januari 2020 hebt aangekocht.
We gaan hier niet verder in op het ingewikkelde kluwen van de woningfiscaliteit. Weet echter dat in bepaalde situaties uw fiscale korf kan afwijken van bovenvermelde bedragen. Voor een correcte analyse moet rekening worden gehouden met het gewest waar u woont, op welke datum u uw hypothecaire lening hebt afgesloten, of deze al of niet voor uw eigen en/of enige woning is, gedeeltelijk beroepsmatig gebruikt of verhuurd wordt, …
Weet dat hypothecaire leningen die werden afgesloten voor de aankoop of bouw van uw gezinswoning vanaf 2020 geen belastingvermindering meer opleveren. Dit opent dus perspectieven aangezien uw fiscale korf als gevolg van die maatregel kan worden opgevuld met premies voor een fiscale levensverzekering.
Voorbeeld
Jeroen is zelfstandig bedrijfsleider en de hypothecaire lening voor de aankoop van zijn enige woning werd in 2022 volledig terugbetaald. Hij vraagt aan zijn accountant om de maximale aftrekbare premie te berekenen voor een fiscale levensverzekering. Zijn vennootschap ANGEL CAPITAL zal hem in 2023 een brutobezoldiging toekennen ten bedrage van € 40.000,00. Via zijn privérekening betaalt Jeroen € 10.000,00 aan sociale bijdragen. Daarnaast geniet hij geen enkel ander beroepsinkomen.
Op basis van bovenstaand voorbeeld, bedraagt de fiscale korf:
Brutobezoldiging € 40.000,00
Sociale bijdragen – € 10.000,00
Forfaitaire beroepskosten (3%) – € 900,00
Netto beroepsinkomen € 29.100,00
Fiscale korf = ((€ 1.960,00 x 15%) + (€ 29.100,00 – € 1.960,00) x 6%) = € 1.922,40
Indien de aanvullende gemeentebelasting 7% bedraagt, zal Jeroen via zijn aangifte personenbelasting een belastingvermindering van 32,10% (30% x 1,07) of € 617,09 genieten op de betaalde premie.
Betaal geen hogere premie dan nodig
Een hogere premie storten dan u fiscaal in mindering kan brengen, is uiteraard toegelaten. Uw verzekeringsmakelaar zal daar wellicht zelfs niet rouwig om zijn. Maar… wie meer premies stort dan fiscaal aftrekbaar is, zou wel eens van een kale reis kunnen thuiskomen. Van zodra u immers één premie van uw levensverzekering in uw aangifte personenbelasting hebt vermeld, zal de fiscus u immers op uw 60ste verjaardag op een mooi geschenk trakteren onder de vorm van 10% eenmalige taks op de tot dan toe gestorte premies verhoogd met het gewaarborgde rendement. Op dat moment wordt er niet gekeken hoeveel premies u in het verleden maximaal fiscaal in mindering kon brengen. Wie dus teveel aan premies betaalde, zal dus ook 10% taks betalen op premies die geen fiscaal voordeel hebben opgeleverd. Dit zou wel eens tot gevolg kunnen hebben dat u uiteindelijk meer aan belastingen betaalt
dan u ooit aan belastingverminderingen hebt genoten.
Tip 1: laat bijgevolg jaarlijks door uw accountant berekenen hoeveel premie levensverzekering u maximaal fiscaal in mindering kan brengen en geef dit dan door aan uw verzekeringsmakelaar.
Tip 2: premies die u na uw 60-ste verjaardag stort, worden in principe niet meer onderworpen aan de taks van 10% maar leveren u wel nog een belastingvermindering op.
Zie verder dan uw neus lang is
Zoals wel vaker bij beleggingen gebeurt, worden de kosten die gepaard gaan met het sparen via een fiscale levensverzekering, meestal uit het oog verloren.
Hou alvast rekening met de volgende kosten, afhankelijk of u belegt in een Tak-21- of Tak-23-contract:
- Premietaks van 2% op het bedrag van de premies die u stort;
- Instapkosten (meestal tussen 1% à 5% – onderhandelbaar);
- Uitstapkosten bij eventuele vervroegde afkoop;
- Jaarlijkse beheerskosten (meestal tussen 0,10% à 2,25%).
Vooral wanneer u belegt in beveks (Tak-23) zien we in de praktijk de kosten fors oplopen. De jaarlijkse beheerskosten in het bijzonder vreten een deel van uw rendement weg. Daar komt bovendien nog eens bij dat die beveks op lange termijn minder goed presteren dan hun benchmark.
Beleggen in een vastrentend contract (Tak-21) lijkt ons op heden een minder goed idee gezien de hoge inflatie die maar langzaam in dalende lijn evolueert. De jaarlijkse rente van +/- 1% à 2% volstaat absoluut niet om die stijgende levensduurte bij te benen. Om nog maar niet te spreken van de premietaks van 2% en de kosten die met dergelijke contracten gepaard gaan. Gelukkig compenseert de genoten belastingvermindering het één en ander.
Wie nog een lange tijdshorizon voor ogen heeft, raden we eerder aan om zijn premies te storten in een Tak-23-contract met onderliggend één of meerdere beveks die hoofdzakelijk beleggen in aandelen en dat bij een verzekeringsmaatschappij die geen al te hoge instap- en beheerskosten aanrekent. Doe op dat vlak zeker grondig uw huiswerk want 1% meer of minder kosten kan op lange termijn een groot verschil in rendement uitmaken. Het fiscale voordeel dat u jaarlijks geniet moet u als kers op de taart zien.