Bent u architect of architect-stagiair, dan hebben we goed nieuws! De zogeheten Wet Laruelle, die de spelregels voor architectenvennootschappen vastlegt, werd recent hervormd met enkele (potentieel zeer interessante) versoepelingen tot gevolg.
De Wet Laruelle werd zowat 20 jaar geleden ingevoerd om het voor architecten mogelijk te maken het beroep via een vennootschap uit te oefenen, waar dit voorheen enkel mogelijk was als natuurlijke persoon. Dat laatste had tot vervelend gevolg dat u voorheen ook steeds met uw privé-vermogen aansprakelijk bleef voor beroepsfouten, zelf in het geval u een vennootschap had. Uw vennootschap was immers niet de architect, maar stond enkel in voor de werkingsmiddelen.
Het was pas met de invoering van de Wet Laruelle dat hierin verandering is gekomen en dat de vennootschap dus zélf het beroep van architect kon uitoefenen. Om er evenwel voor te zorgen dat niet elke leek zich zomaar via een dergelijke Laruelle-vennootschap met architectuur zou kunnen inlaten, werden er diverse beperkingen door de wetgever ingebouwd. Zo mochten architectenvennootschappen bijvoorbeeld geen enkele andere activiteit uitoefenen en konden enkel architecten-natuurlijke personen in het bestuur zetelen. Met de hervorming worden deze beperkingen in sterke mate versoepeld. We zetten deze versoepelingen graag even voor u op een rij.
Architecten zullen via een Laruelle-vennootschap voortaan niet enkel het beroep van architect kunnen uitvoeren, maar ook andere activiteiten, op voorwaarde dat die met het beroep verenigbaar zijn. Waar de provinciale raden van de Orde van Architecten zich in de praktijk ook al soepeler opstelden, werd dit met de hervorming dus verankerd in de wet. Zo zal u voortaan bijvoorbeeld ook meubels mogen ontwerpen en commercialiseren. Let wel, het beroep van architect en aannemer blijft onverenigbaar. Het installeren van diezelfde meubels mag u dus niet.
Voorheen moesten de aandelen van een Laruelle-vennootschap voor minstens 60% in handen zijn van architecten. Die minimumgrens werd met de hervorming verlaagd. Nu volstaat het dat er nog een gewone meerderheid van de aandelen (51%) wordt aangehouden door architecten, wat u met andere woorden dus meer mogelijkheden biedt om externe investeerders aan te trekken of om uw partner in de onderneming te betrekken. Tenzij het om aannemers zou gaan: die blijven uiteraard uitgesloten.
Op bestuursniveau is het mogelijk om niet-architecten als bestuurders te benoemen, mits meer dan de helft van de bestuurders architecten zijn. Zo zal u voortaan dus ook personen met verschillende achtergronden en expertises kunnen benoemen in het bestuursorgaan (denk bijvoorbeeld aan personen met economische en/of juridische achtergrond), hetgeen kan bijdragen tot een verdere professionalisering van uw kantoor. Opnieuw: ook hier blijven aannemers uitgesloten van het bestuur.
De hervorming maakt verder ook komaf met een vorm van fiscale discriminatie waar Laruelle-vennootschappen zich mee geconfronteerd zagen. Het is voortaan mogelijk om via een (management)vennootschap – en dus niet langer enkel als natuurlijk persoon – deel uit te maken van het bestuur van een Laruelle-vennootschap, wat fiscaal interessanter kan zijn.
Tot slot kunnen architecten-stagiairs voortaan op zichzelf een Laruelle-vennootschap oprichten en/of er bestuurder van zijn. Er wordt met andere woorden ook komaf gemaakt met de eis die aan stagiairs werd gesteld om samen met hun stagemeester of een andere architect die ingeschreven is op een tabel van de Orde van Architecten, een vennootschap op te richten en samen het beroep uit te oefenen.
Architecten die na de inwerkingtreding van deze wet een rechtspersoon oprichten om hun beroep uit te oefenen, zullen meteen onder de nieuwe regelgeving vallen. Bestaande vennootschappen dienen eerst hun statuten aan te passen om de nieuwe versoepelingen te kunnen toepassen. Vergeet daarbij niet dat u steeds de goedkeuring van uw provinciale raad nodig heeft voor de oprichting en de statutenwijzigingen van uw architectenvennootschap. Dit geldt ook voor de benoeming van nieuwe bestuurders en de toetreding van nieuwe aandeelhouders.
Auteur: Kenneth Van Acker (7 augustus 2024)